شرح احوال و زندگانی ام سلمه بیگم
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ام سلمه بیگم(ملقب به دعا) »
ام سلمه بیگم ملقب به دعا، دختر سید قطب الدین محمد نیریزى و نوه دخترى شیخ على نقى اصطهباناتى، از زنان بزرگ، دانشمند و اهل عرفان که در سده دوازدهم هجرى قمرى مى زیسته است. وى با توجه به مطالبى که در مقدّمه جامع الکلیات آورده، مى بایست در سال 1143 ه . ق. در شیراز ولادت یافته باشد. امّ سلمه در 1158 ه . ق. نزد پدرش به فراگیرى علوم و معارف دینى و عرفانى پرداخت...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ام سلمه بیگم(ملقب به دعا) »
ام سلمه بیگم ملقب به دعا، دختر سید قطب الدین محمد نیریزى و نوه دخترى شیخ على نقى اصطهباناتى، از زنان بزرگ، دانشمند و اهل عرفان که در سده دوازدهم هجرى قمرى مى زیسته است. وى با توجه به مطالبى که در مقدّمه جامع الکلیات آورده، مى بایست در سال 1143 ه . ق. در شیراز ولادت یافته باشد. امّ سلمه در 1158 ه . ق. نزد پدرش به فراگیرى علوم و معارف دینى و عرفانى پرداخت...
شرح احوال و زندگانی محمود بن احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمود بن احمد نیریزی »
محمود بن احمد نیریزی، خوشنویس گمنام قرن دهم هجری قمری است. تنها اثری که از او باقی است، نسخه‌ای از قرآن کریم است که در سال ۹۸۷ ه. ق. کتابت کرده است. این قرآن به شماره ۱۵۰۲ در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. قرآن: رحلی (۲۲ × ۳۴ سانتیمتر)، ۴۶۶ برگ و هر صفحه ۲۸ سطر همراه با ترجمه؛ متن و حواشی به خط نسخ و ترجمه فارسی به خط نستعلیق با شنگرف است. ترجمه از شیخ نظام‌الدین نیشابوری است...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمود بن احمد نیریزی »
محمود بن احمد نیریزی، خوشنویس گمنام قرن دهم هجری قمری است. تنها اثری که از او باقی است، نسخه‌ای از قرآن کریم است که در سال ۹۸۷ ه. ق. کتابت کرده است. این قرآن به شماره ۱۵۰۲ در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. قرآن: رحلی (۲۲ × ۳۴ سانتیمتر)، ۴۶۶ برگ و هر صفحه ۲۸ سطر همراه با ترجمه؛ متن و حواشی به خط نسخ و ترجمه فارسی به خط نستعلیق با شنگرف است. ترجمه از شیخ نظام‌الدین نیشابوری است...
ترجمه غزل عطار(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ترجمه غزل عطار: ترجمه عربى غزلى از عطار است. برخى این اثر را ذیل قصیده عشقیه آورده اند، زیرا آن قصیده در ادامه ترجمه این غزل است. چنانکه قطب الدین خود در مقدمه این اثر اشاره کرده در عنفوان جوانى با شنیدن غزلى از عطار، مرغ جان او به پرواز در عوالم قدس درآمد و سالها بعد، قبل از سال 1145 ه . ق. آن را به نظم عربى ترجمه کرد. در مقدمه آن آورده است: امّا بعد...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ترجمه غزل عطار: ترجمه عربى غزلى از عطار است. برخى این اثر را ذیل قصیده عشقیه آورده اند، زیرا آن قصیده در ادامه ترجمه این غزل است. چنانکه قطب الدین خود در مقدمه این اثر اشاره کرده در عنفوان جوانى با شنیدن غزلى از عطار، مرغ جان او به پرواز در عوالم قدس درآمد و سالها بعد، قبل از سال 1145 ه . ق. آن را به نظم عربى ترجمه کرد. در مقدمه آن آورده است: امّا بعد...
توضیح در مورد آثار و تالیفات سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
با وجود اینکه ام سلمه بیگم آثار سید قطب الدین را چهارده کتاب گفته ، امّا در منابع کتاب شناسى بیش از 30 اثر به او نسبت داده شده است. از آنجا که برخى از آثار سید چند عنوان داشته، این امر سبب اشتباه بعضى از فهرست نویسان شده است. علاوه بر آن، آثار متعددى نیز به اشتباه به او نسبت داده اند که در بخش آثارِ منسوب به آنها اشاره خواهیم کرد. بیشتر آثار قطب الدین...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
با وجود اینکه ام سلمه بیگم آثار سید قطب الدین را چهارده کتاب گفته ، امّا در منابع کتاب شناسى بیش از 30 اثر به او نسبت داده شده است. از آنجا که برخى از آثار سید چند عنوان داشته، این امر سبب اشتباه بعضى از فهرست نویسان شده است. علاوه بر آن، آثار متعددى نیز به اشتباه به او نسبت داده اند که در بخش آثارِ منسوب به آنها اشاره خواهیم کرد. بیشتر آثار قطب الدین...
رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...
رساله فی بیان وحده حقیقیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
رساله فى بیان وحده حقیقیه: رساله اى است عرفانى به عربى در بیان وحدت حقیقى حق تعالى و نفى اشتراک لفظى و معنوى به مشرب عارفان الهى؛ استاد خواجوى این رساله را «رساله بیان وحدت حقیقى» خوانده است. این رساله ضمیمه طباشیرالحکمه راز شیرازى، به طبع رسیده است . ...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
رساله فى بیان وحده حقیقیه: رساله اى است عرفانى به عربى در بیان وحدت حقیقى حق تعالى و نفى اشتراک لفظى و معنوى به مشرب عارفان الهى؛ استاد خواجوى این رساله را «رساله بیان وحدت حقیقى» خوانده است. این رساله ضمیمه طباشیرالحکمه راز شیرازى، به طبع رسیده است . ...
ابداعیه یا قصیده ابداعیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ابداعیه یا قصیده ابداعیه: قصیده اى عرفانى است، شاملِ 171 بیت عربى درباره موضوعات عرفانى از قبیل تجلى ذات و صفات به نور پیامبر اکرم (ص)، نفى اشتراک معنوى و لفظى در حقیقت وجود و صفات کمالى و توحید ؛ اشاره به استواء رحمت رحمانى و سرّ اختلاف اعیان حقایق کونیه ؛ اشاره به سرّ بعثت انبیاء و ... للّه حمدالعالمین جمیعها و اللّه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
ابداعیه یا قصیده ابداعیه: قصیده اى عرفانى است، شاملِ 171 بیت عربى درباره موضوعات عرفانى از قبیل تجلى ذات و صفات به نور پیامبر اکرم (ص)، نفى اشتراک معنوى و لفظى در حقیقت وجود و صفات کمالى و توحید ؛ اشاره به استواء رحمت رحمانى و سرّ اختلاف اعیان حقایق کونیه ؛ اشاره به سرّ بعثت انبیاء و ... للّه حمدالعالمین جمیعها و اللّه...
شرح احوال و زندگانی کمال الدین فارسی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) »
کمال الدین حسن بن على بن حسن فارسى، ریاضىدان، نورشناس و فیزیکدانِ بزرگ فارس در سده هفتم و اوایل سده هشتم هجرى قمرى بود. قبل از شروع بحث، لازم است یادآور شویم که انتسابِ کمال الدین فارسى به نیریز بدان سبب است که برخى منابع وفات او را در نیریز دانسته انداین مطلب صحیح است ؛ امّا اینکه آیا او اصلاً نیریزى بوده است یا نه، معلوم نیست. تحقیقات و پژوهش هاى انجام شده، بیشتر درباره آثار و...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) »
کمال الدین حسن بن على بن حسن فارسى، ریاضىدان، نورشناس و فیزیکدانِ بزرگ فارس در سده هفتم و اوایل سده هشتم هجرى قمرى بود. قبل از شروع بحث، لازم است یادآور شویم که انتسابِ کمال الدین فارسى به نیریز بدان سبب است که برخى منابع وفات او را در نیریز دانسته انداین مطلب صحیح است ؛ امّا اینکه آیا او اصلاً نیریزى بوده است یا نه، معلوم نیست. تحقیقات و پژوهش هاى انجام شده، بیشتر درباره آثار و...
خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهمترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهمترین و تنها اثر مدون شعله نیریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...
عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...